Reacties, beïnvloeden
Botsingen van deeltjes

Als de reactiesnelheid afhankelijk is van het aantal effectieve botsingen, is de volgende vraag:
  1. Hoe kun je het aantal botsingen beïnvloeden?
  2. Hoe kun je de effectiviteit van die botsingen beïnvloeden?


Factoren die het aantal botsingen beïnvloeden:

  1. Het aantal aanwezige deeltjes is evenredig met de concentratie of (bij gassen) met de druk. Hoe meer deeltjes, hoe meer kans op botsing.
    Let op: tijdens een reactie neemt het aantal reagerende deeltjes automatisch af en dus ook het aantal botsingen en dus wordt de reactiesnelheid lager met de tijd.
  2. Het karakter en de situatie van de reagerende deeltjes.
    Hoe bevinden ze zich in de reactie? Zijn ze fijn verdeeld? Hebben ze groot oppervlak? Veel of weinig energie? Groot of klein? Zijn ze goed gemengd? Enz.
  3. De temperatuur van de reagentia. Die heeft meteen invloed op de beweging: hogere temperatuur, meer beweging, dus meer kans op botsing.

OBS. Van concentratie spreken we alleen als de verdeling van de deeltjes homogeen is. In geval van heterogene stoffen spreken we niet van concentratie.
In de formules voor V wordt voor deze heterogene stoffen eenvoudigweg 1 ingevuld.


Factoren die de effectiviteit van botsingen beïnvloeden

  1. De aanwezigheid van een katalysator. Die maakt dat de botsing tussen de deeltjes minder willekeurig is, minder toevallig; een katalysator begeleidt, richt, begeleidt de botsingen.
    De deeltjes botsen precies op de juiste plek, bijvoorbeeld, dank zij een katalysator, die zo grote invloed heeft. (zie ook bio-katalyse)
  2. Nog eens de temperatuur. Niet alleen wordt de snelheid groter van de deeltjes, maar ook hun energie. En dat kan een hogere effectiviteit opleveren.


N.B. Elke chemische reactie heeft een minimumenergie nodig om te starten. Je kunt zo reacties bevriezen.
Zo snel mogelijk (in één klap) de temperatuur verlagen tot onder het minimum; dan valt de snelheid in één keer terug naar 0 mol/sec.

In het algemeen mag je zeggen dat temperatuursverhoging versnelling van de reactie meebrengt. Een vuistregel is

Elke 10 graden verhoging verdubbelt ongeveer de reactiesnelheid.